Hoşgeldiniz

Tüm özelliklerimizi kullanmak için şimdi bize katılın. Kayıt olduktan ve giriş yaptıktan sonra, konular oluşturabilir, mevcut konulara cevaplar gönderebilir, üyelerinize itibar verebilir, kendi özel mesajlaşma sisteminizi alabilir ve çok daha fazlasını yapabilirsiniz. Aynı zamanda ücretsiz stickerimizden de faydalanabilirsiniz.

Tork Konverter Nedir? Nasıl Çalışır? Ne İş Yarar?

Seatderin

Kayıtlı Üye
Katılım
6 Şub 2017
Mesajlar
70
Yaş
34
Vantilatör pervanesine benzeyen tork konverter, aracın motoru çalışırken, dönme hareketini gerçekleştirir. Türbin, stator, pompa ve şanzıman sıvısı olmak üzere 4 parçadan oluşur. Tork konverteri hakkında çok fazla bilgiye sahip olmayan okuyucularımız için oldukça öğretici bir yazı yazdık. Tork konverterinin şekli, kısımları, çalışma prensibi ve diğer önemli bilgiler ayrıntısıyla anlatılmıştır.

tork-konvertor-nedir-ne-ise-yarar-nasil-calisir-696x464.jpg


Ülkemizdeki arabaların büyük bir çoğunluğu manuel (düz) vites olduğundan, çoğumuz tork konverter hakkında çok az bilgiye sahibiz. Çünkü bu sistem, yalnızca otomatik arabalarda kullanılır. Oysa araştırmalar gösteriyor ki, ülkemizde otomatik vitesli araba kullanımı gittikçe artmaktadır.

Otomatik vites teknolojisi son yıllarda gösterdiği gelişme sayesinde, sürücülere oldukça keyifli ve konforlu yolculuklar yapma imkanı sağlamaktadır.

Bu artış, otomatik vitesli araçlar konusunda ve dolayısıyla tork konverter hakkında daha fazla bilgiye sahip olmamızı gerekli kılıyor. Bu makalemizde, önümüzdeki günlerde adını çok daha fazla duyacağınız tork konverterini sizlere tanıtmaya çalıştık. Tork konverter vantilatör pervanesine benzer dairesel kapaklar ve onların ortasında stator denilen küçük bir pervane ile konumlandırılmıştır. Aracın motoru çalıştığı sürece tork konverteri dönme hareketini her koşulda sürdürmektedir. Otomatik vitesli araçlarda dur – kalk yapılan durumlarda daha fazla yakıt harcanmasının sebebi budur.

Tork Konverter Nedir?

tork-konvertor-ne-demek.jpg


Tork konverter, otomatik vitese sahip arabalarda kullanılan bir sistemdir. Çünkü düz vitesli arabalarda vites değişebilmeniz için öncelikle debriyaj pedalına basmanız ve bu sayede motoru boşa almanız gerekir. Bu işlemin sonunda vitesi değiştirirsiniz. Oysa otomatik vitesli arabalarda, debriyaj sistemi bulunmaz. Onlarda, tork konverter kullanılır.

Tork Konverterün Şekli Nasıldır?

tork-konvertorun-sekli-nasildir.jpg


Tork konverterinde, tıpkı pervaneleri anımsatan kapaklar bulunur. Bu kapakların ortasına da, onlardan daha küçük boyutta başka bir pervane daha yerleştirilmiştir. Bu küçük pervaneye Stator adı verilir.

Tork Konvertör Kaç Kısımdan Oluşur?

tork-konvertor-kac-kisimdan-olusur.jpg


Tork Konverter, 4 kısımdan oluşur.

Tork Konverter Nasıl Çalışır?

tork-konvertor-nasil-calisir.jpg


Yukarıda bahsettiğimiz kapakların içinde şanzıman sıvısı vardır. Eğer araba çalışıyorsa, sıvılar şanzıman dişlileriyle bağlantısı bulunan türbine çarpar. Bunun amacı, gücü tork haline çevirerek şanzıman dişlilerine ulaştırmaktır.

Eğer düz yolda gidiyorsak ve aracımız manuel (düz) vites ise, kırmızı ışıkta durduğumuzda motoru boşa aldıktan sonra frene basmamız gerekmez. Fakat unutmayalım, aynı özellik otomatik viteslerde geçerli değildir. Düz yolda dahi olsanız, frene az da olsa basılı durmanız gerekir. Aksi takdirde, motor çalışmayı keser ve arabanız stop eder.

Eğer siz “D” vitesindeyseniz, ayağınız gaza basmasa bile, aracınız hala yavaşça ilerlemeye devam eder. Çünkü, Tork konverteri, gücünün bir kısmını daima kesintisiz olarak iletir. Bunu kesecek bir sistem henüz kullanılmamaktadır.

Eğer vitesi “N” ye alırsanız – ki “N” vites, otomatik araçlarda boş vites demektir – pompa ve türbin boş bir şekilde dönmeye başlar. Bu boş dönme sebebiyle, şanzımana güç gönderilemez. Otomatik vitesli araçlarda, motor çalıştığı müddetçe Tork konverteri daima dönmeye devam eder. İşte bu yüzden otomatik vitesli araçlar, düz (manuel) vitesli araçlara göre daha fazla yakıt harcar.

Tork Konvertörünü Oluşturan Kısımların, Bu Sistemin Çalışmasında Ne Tür Bir Etkisi Vardır?

tork-konvertorunu-olusturan-kisimlarin-bu-sistemin-calismasinda-ne-tur-bir-etkisi-vardir.jpg


Daha önceden belirttiğimiz gibi, Tork Konverteri 4 kısımdan oluşur. Pompanın dönme amaçlarından biri de, bu dönüş sayesinde bir vakum oluşturmaktır. Bu vakumun etkisiyle; şanzıman sıvısını, orta yarıklardan içeri sokacaktır. Şanzıman sıvısını yarıklara doğru yönlendiren parça ise pompa kanatlarıdır.

Bu vakumların etkisiyle kendi etrafında sertçe dönen şanzıman sıvıları, türbinin kanatçıklarına çarpar ve onların da dönmesini sağlar. Yalnız burada şuna çok dikkat edelim: Bu kısımda yer alan kapakçıklar, türbinin tersi yönünde yerleştirilmiştir. Çünkü şanzıman sıvısı bu kanatçıklara çarptığında onların ters yönde dönmesini sağlar. Eğer düz yerleştirilmiş olsalardı, ters yönde çalışacaklar ve işe yaramayacaklardı. İşte bu sebeple, ters yönde yerleştirilmiş olan kanatçıklar, ters yönde dönmeleri sonucunda, aslında Tork Konverteri sistemi için doğru bir yönde dönüş sergilemiş olurlar. Matematikte, eksi ile eksinin çarpımının artı olması gibi bir şeydir bu. Aksi takdirde, sıvının bu türbinlerin içinden çıkabilmesine imkan yoktur.

Tork Konverterinde Bulunan Stator Nedir ve Ne İşe Yarar?


tork-konvertorlerinde-bulunan-stator-nedir-ve-ne-ise-yarar.jpg


Stator
dediğimiz parça, türbin ile pompanın arasında bulunmaktadır. Bunun görevi, türbinden iletilen sıvının tekrar pompaya gitmesini sağlamaktır. Böylece, torkun artırılmasına çok büyük katkı sunar.

Otomatik Vitesli Araçlarda Stator İle Yakıt Tasarrufu Arasında Nasıl Bir Bağlantı Vardır?

otomatik-vitesli-araclarda-stator-ile-yakit-tasarrufu-arasinda-nasil-bir-baglanti-vardir.jpg


Otomatik vitesli araçların yakıt tasarrufu sağlaması amacıyla, son zamanlarda üretilen modellerde stator dediğimiz parçanın tamamen devreden çıkartılarak, sıvının türbinden pompaya direkt, aracısız bir şekilde gitmesi sağlanıyor. Eski model otomatik vitesli araçlarda, son viteste gidildiğinde, stator otomatikman devreden çıkıyordu. Ve bazı üst sınıf araçlarda da, bütün viteslerde eğer sabit hızla gidiliyorsa, stator yine otomatikmen devreden çıkıyor ve yakıt tasarrufu sağlıyordu.

Şimdi ise, ister üst model olsun ister orta model; ister son viteste olsun ister her viteste; ister sabit hızda olsun ister değişken hızda; her halükarda statorsuz bir tork konverterini kullanabilmek için, mühendisler proje üretmeye devam etmektedir.


Kaynak: Tork Konverter Nedir? Nasıl Çalışır? Ne İş Yarar? | Bilgihanem







 
Geri
Üst Alt